چرا هنگام دعوای زناشویی مردان خود زنی می کنند؟

تاکنون به واکنش مردان در مشاجره زوج ها در فیلم های سینمایی توجه کرده اید؟ یا از نزدیک شاهد این صحنه بوده اید که مردی به نشانه خشم یا اعتراض در بحث و مجادله با همسرش با دست یا هر وسیله دیگری به سر و صورت خود بزند؟ یا سرش را به در و دیوار بکوبد؟ در این باره با  دکتر امان قرایی مقدم ، استاد جامعه شناسی دانشگاه خوارزمی گفتگویی انجام داده ایم که می خوانید: 

پدیده خود زنی را تعریف کنید
خودزنی، امری امروزی نیست اما متاسفانه در جامعه ایران- به ویژه- در سال های اخیر رو به افزایش گذاشته است. به نوعی خودکشی است. من خودکشی را بین زنان و مردان متفاوت می بینیم. نسبت شیوع خودکشی به نسبت جنس فرق می کند. انسان با رشته های روابط خود، مثل یک بادکنک می ماند که این بادکنک نخ های ارتباطی دارد. هر اتفاقی که می افتد یکی از این نخ ها قطع می شود . وقتی پیوندهای عاطفی و ارتباطی فرد با جامعه به کلی قطع شود، این بادکنک تنها و خالی می شود و به هوا می رود و می ترکد.
از نظر جامع شناسی خودکشی اصولا به همبستگی مربوط می شود و به دو نوع تقسیم می شود. یکی همبستگی خودخواهانه که فرد خودش با خودش چنین کاری کند. مثل صادق هدایت و دیگر همبستگی دیگرخواهانه مثل کسانی که در بندر پل هاربریای ژاپن خودشان را به کشتی آمریکا می زدند، این دومی ، خودزنی دیگر خواهانه است؛ چون به خاطر مردم بوده است. شهدای عزیز ما نیز از این نوع دوم هستند. امروزه خودزنی و خودکشی دیگری هم به وجود آمده که آن خودکشی آنومی است. که این پدیده سوم مربوط به وقتی است که جامعه دچار فروریختگی فرهنگی، ارزشی و هنجاری می شود و افراد دچار چه کنم چه کنم می شوند. درست از نادرست را باز نمی شناسند و نمی دانند چه کار کنند.

به خودکشی کاری ندارم .عوامل دخیل در پدیده خودزنی چیست؟ و چرا یک فرد دست به چنین کاری می زند؟ آیا این یک بیماری است؟ که در اثر افسردگی و فشارها ی عصبی رخ می دهد؟
عوامل متعددی دارد که عوامل اقتصادی، فشارهای اجتماعی زندگی، مشکلات خانوادگی و اعتیاد، رابطه نامربوط و ... در شمار آن ها است. پس، زمینه های قبلی باعث شده که به اینجا برسد. دیگر این که تحمل افراد به یک اندازه نیست .

خوب این تفاوت آستانه تحمل در زنان هم وجود دارد؛ اما این واکنش در مردان بیشتر است. علت شیوع این امر در مردان چه می تواند باشد؟
علت بروز و شیوع این اتفاق در مردان، این است که عمده فشار و مسئولیت یک زندگی بر روی مردان است و زن چون متوجه مشکلات نیست، همسرش را درک نمی کند و حرف هایی می زند که مرد عصبی می شود و چنین رفتارهایی از خود بروز می دهد.

چطور این حرف را می زنید؟ زنی که هم کار می کند ؛ هم وظایف امور داخلی منزل بر عهده اش است؛ هم عمده فشار کارهای فرزندان بر وی وارد می شود، چگونه ممکن است که فشاری بر دوشش نباشد یا متوجه مشکلات نباشد؟ این یک قضاوت یک سویه و با نگرش مردانه است.
ببینید شغل ها یکی نیست. تحمل هم یکی نیست. زن در عین حال که ممکن است در فشار باشد، مسئول اصلی زندگی نیست. اگر بچه گرسنه بماند کسی مادر را بازخواست نمی کند ولی پدر مورد سئوال قرار می گیرد. البته در بسیاری از این موارد نیز حق با خانم ها است ولی از آنجا که جامعه مرد سالار است و هنوز آن ریشه های مردسالاری از بین نرفته اند، بنابراین مرد خانواده تحمل نمی کند- حتی آنجا که همسرش محق است- که زن مقابلش بایستد. البته زن هم ممکن است در اثر فشارها یا یک تهمت ناروا یا یک اجحاف و ... دست به خود زنی، خودسوزی و خودکشی بزند. ما بسیار از این دست در اجتماع داریم. فرد وقتی دست به چنین اعمالی می زند، از خود بی خود می شود و تصمیم گیری اش عاقلانه نیست؛ چون همان نخ های ارتباطی اش قطع شده است.

تصور نمی کنید که عمد و آگاهی و عقلانیت در پدیده خود زنی دخیل است؟
چنین فردی می داند که چه کار می کند. ناآگاهانه نیست. چون تصور می کند که راه دیگری فایده ندارد، آخرین راه را در این می بیند که خودزنی کند و با این کار اعتراضش را نشان بدهد. خیلی از خودکشی ها اعتراض است. مثلا هاراگیری هایی که در ژاپن یا در ترکمنستان انجام می شود. طرف خودکشی می کند که اعتراض را نشان بدهد. وزیر اقتصاد ژاپن که چند سال پیش خودکشی کرد ، می خواست اعتراضش را نشان بدهد چون کارمندش دزدی کرده بود.
البته ریشه های عمد مسئله نیز به وجود آمده است و قطعا همان یک دفعه و یک مشاجره نبوده و مشاجرات و زمینه های قبلی نیز وجود داشته است که کار به اینجا رسیده است.گاهی حرکات تحقیرآمیز، مقایسه ها و سرزنش ها ، در یک رابطه - از هر طرف که سر بزند ، بی آن که با قصد و غرض خاصی باشد و عمدی در کار باشد- ویرانگر است .

شبکه ایران

تعداد بازید: 2463     تاریخ ثبت: 1392/07/07